Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA), Chang’e-5 misyonuyla Ay’dan toplanan toprak ve kaya örneklerini uluslararası bilim insanlarının incelemesine açıyor. Aralarında ABD’nin de bulunduğu altı ülkeden akademik kurumlar, bu değerli örnekler üzerinde araştırmalar yapabilecek.
CNSA Başkanı San Jongde, Ay’dan getirilen materyallerin “tüm insanlık için ortak bir hazine” olduğunu vurguladı. Bu adım, özellikle NASA tarafından finanse edilen Brown Üniversitesi ve Stony Brook Üniversitesi’nin örneklere erişim hakkı kazanmasıyla dikkat çekiyor. Fransa, Almanya, Japonya, Pakistan ve İngiltere’den bilim insanları da bu çalışmalara katılacak.
Çin’in kararının, Donald Trump döneminde başlatılan ABD-Çin ticaret savaşlarının etkilerinin hâlâ hissedildiği bir dönemde gelmesi, siyasi yorumlara da neden oldu. Özellikle 2011 yılında kabul edilen bir yasa gereği NASA’nın, Kongre’nin özel izni olmadan Çin ile iş birliği yapmasının yasak olması, durumu daha da ilginç kılıyor.
Chang’e-5 Örnekleri Bilim İçin Kritik Öneme Sahip
Chang’e-5 ile getirilen Ay örneklerinin, yaklaşık bir milyar yıl daha genç olduğu tahmin ediliyor. Bu durum, 1969-1972 yılları arasında Apollo görevleri sırasında toplanan örneklerle kıyaslandığında, Ay’daki jeolojik süreçler hakkında çok daha taze ve önemli bilgiler sunma potansiyeli taşıyor. Bilim dünyası, bu genç örneklerin Ay’ın evrimi ve Güneş Sistemi’nin geçmişi hakkındaki bilinmeyenlere ışık tutabileceğini düşünüyor.
Çin, böylece sadece kendi bilim insanlarına değil, küresel araştırma topluluğuna da Ay’ın sırlarını keşfetme fırsatı tanımış oluyor.
